Το άγχος των εξετάσεων

Χρήσιμα και επίκαιρα Hits: 178

Stress

Μια σύγχρονη μάστιγα της εποχής μας είναι το άγχος που προσβάλλει όλο και πιο μικρές ηλικίες. Μια περιοχή που χρειάζεται προσεκτική διαχείριση είναι αυτή που αφορά το άγχος των εξετάσεων. Τι ακριβώς είναι και πως αντιμετωπίζεται μας περιγράφει η σχολική ψυχολόγος μας κα Σοφία Τσούκη Ψυχολόγος, MSc Κλινικής Ψυχολογίας:

Η ώρα των εξετάσεων πλησιάζει και το άγχος και η αγωνία των μαθητών που εξετάζονται συνήθως αυξάνει. Ειδικότερα, η φετινή εξεταστική περίοδος χαρακτηρίζεται περισσότερο αγχωτική από τους μαθητές κάθε ηλικίας λόγω της αποχής από τις εξετάσεις τα τελευταία δυο έτη εξαιτίας  του κορωνοϊού που έχει εισβάλει στην καθημερινότητα μας. Τι είναι όμως το άγχος και πώς μπορεί να το διαχειριστεί ο καθένας;

Α. Τί είναι το άγχος;

Το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε μια απειλητική ή απαιτητική κατάσταση. Σε χαμηλά επίπεδα είναι βοηθητικό καθώς κινητοποιεί το άτομο και το κρατάει σε εγρήγορση. Αντιθέτως, όταν αρχίσει να αυξάνει μπορεί να γίνει δυσλειτουργικό. Μπορεί, δηλαδή, να προκαλέσει στο άτομο σωματικά συμπτώματα (π.χ. πονοκέφαλο, πόνο στο στομάχι, τρέμουλο, εφίδρωση), να το οδηγήσει σε αρνητικές σκέψεις, και να επηρεάσει τη συγκέντρωση και τη μνήμη του.

Στην περίπτωση που το άγχος γίνει δυσλειτουργικό τείνει να οδηγεί το άτομο στην αποφυγή και στην παραίτηση. Το γεγονός αυτό μπορεί προσωρινά να ανακουφίζει το άτομο, όμως δεν συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος αφού στην ουσία το διαιωνίζει (το διατηρεί). Επομένως, το άγχος πριν τις εξετάσεις είναι φυσιολογικό, αρκεί να μην οδηγήσει το άτομο στην παραίτηση και στην αποφυγή από το διάβασμα!  

Β. Τι μπορείς να κάνεις;

  1. Φτιάξε πρόγραμμα για το διάβασμα σου! Είναι βοηθητικό να έχεις ένα πλάνο για τις επαναλήψεις σου, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα στην ώρα μελέτης (π.χ. σήμερα θα διαβάσω 1 ώρα μαθηματικά και 1 ώρα νέα ελληνικά). Πριν ξεκινήσεις το πλάνο σκέψου αν είναι καλύτερο για σένα να ξεκινήσεις με το μάθημα που νιώθεις πιο σίγουρος ή με το μάθημα που σε δυσκολεύει, αν προτιμάς να διαβάσεις ένα μάθημα τη μέρα ή να μοιράσεις τη μέρα σου σε δύο μαθήματα. Όπως και να έχει, όμως, θυμήσου να βάλεις μικρά διαλείμματα (5-10 λεπτά ανά ώρα) για να μπορείς να αφομοιώνεις αυτά που διάβασες.

Χρήσιμη συμβουλή: άσε το κινητό και γενικά τις οθόνες στην άκρη όσο διαβάζεις!

  1. Φρόντισε τον εαυτό σου! Είναι σημαντικό να τρέφεσαι επαρκώς (τουλάχιστον 3-4 γεύματα τη μέρα), να κοιμάσαι αρκετά (7-8 ώρες), να αθλείσαι. Ακόμα και ένας απλός περίπατος μπορεί να είναι πολύ βοηθητικός καθώς θα σου αλλάξει τη διάθεση.
  2. Σκέψου εναλλακτικές επιλογές! Στην περίπτωση που δίνεις πανελλήνιες μπορεί να σου φαίνεται δύσκολο να σκεφτείς θετικά αυτή τη στιγμή, ωστόσο ίσως είναι βοηθητικό να σκεφτείς ότι οι πανελλήνιες είναι ένας «σταθμός» και όχι το «τέρμα» της διαδρομής σου! Έχεις κάνει την προσπάθεια σου και έχεις ένα συγκεκριμένο στόχο στο μυαλό σου. Θα βάλεις τα δυνατά σου για να πετύχεις αυτό που θες. Ωστόσο κάτι μπορεί να μην εξελιχθεί όπως θα το ήθελες. Για το λόγο αυτό είναι χρήσιμο να έχεις σκεφτεί εναλλακτικές λύσεις, π.χ. να κοιτάξεις τα ΙΕΚ που μπορεί να σε ενδιαφέρουν.
  3. Εντόπισε το άγχος σου και διαχειρίσου το! Οι αρνητικές σκέψεις δεν σε αφήνουν να χαλαρώσεις και τα σωματικά σου συμπτώματα είναι έντονα; Υπάρχουν ασκήσεις χαλάρωσης που μπορεί να σου φανούν χρήσιμες και να ελαττώσουν το άγχος σου:

Απαλά και ήρεµα, εκπνέεις από τη µύτη. Επανάλαβε, κρατώντας ένα ρυθµό. Δοκίμασε το για 5-10λεπτά.

  1. Μοιράσου τους προβληματισμούς σου! Να θυμάσαι ότι δεν είσαι μόνος αλλά ούτε και ο μόνος! Μίλησε στην οικογένειά σου, στους φίλους σου, στους καθηγητές σου, σε ειδικό.

Και έρχεται η μέρα των εξετάσεων..

Να θυμάσαι ότι σημασία έχει η προσπάθεια!

Σοφία Τσούκη

Ψυχολόγος, MSc Κλινικής Ψυχολογίας

Γνωσιακή- Συμπεριφοριστική Θεραπεία

 

Πηγές

Αγγελοσοπούλου, Α. & Ζαφειροπούλου, Μ. (2012). Ο Αγχόσαυρος: Οδηγός διαχείρισης συναισθημάτων με γνωσιακές συμπεριφοριστικές τεχνικές. Αθήνα: Εκδόσεις πεδίο.

Τσίτσικα, Α. & Τζίλα, Ε. (2021). Οδηγός Επιτυχίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις στις ημέρες Covid-19.  Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) της Β ́ Παιδιατρικής Κλινικής Παν/μίου Αθηνών του Νοσοκομείου Παίδων «Π & Α. Κυριακού».