Είναι γνωστό ότι τα μαθήματα της Τεχνικής Εκπαίδευσης διακρίνονται σε:
- Θεωρητικά (Γενικής Παιδείας και Ειδικότητας) και
- Εργαστηριακά.
Εκτιμούμε ότι ένας ολοκληρωμένος τεχνικός, ένας άρτιος επαγγελματίας έχει στιβαρές θεωρητικές βάσεις (Γενικής Παιδείας αλλά και στην ειδικότητά του) αλλά ταυτόχρονα διαθέτει και εργαστηριακή εκπαίδευση. Δεν θα μπούμε στην συζήτηση για το ποιό από όλα είναι πιο σημαντικό, αλλά ας καταλήξουμε απλά ότι η Θεωρητική και η Εργαστηριακή Εκπαίδευση συμπληρώνουν η μία την άλλη.
Από τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης της Τεχνικής Εκπαίδευσης η οργάνωση των εργαστηρίων παρουσιάστηκε ως επιτακτική ανάγκη. Ένα ζήτημα που προέκυψε ήταν το πλήθος των εργαστηρίων που χρειάζονταν, στη βάση ότι κάθε Τεχνικό σχολείο ήθελε τα δικά του εργαστήρια, το ίδιο και το γειτονικό του Τεχνικό σχολείο που πολλές φορές λειτουργούσε τις ίδιες ειδικότητες. Μάλιστα το κάθε εργαστήριο του κάθε σχολείου λειτουργούσε ελάχιστες ώρες, όμοια ελάχιστα λειτουργούσε και το ίδιο εργαστήριο του γειτονικού σχολείου. Έτσι οι ανάγκες σε εργαστήρια ήταν πολλές και καθιστούσαν το Τεχνικό Σχολείο δυσλειτουργικό και οικονομικά ασύμφορο. Ας το δούμε με ένα παράδειγμα: έστω ότι σε ένα Δήμο υπάρχουν τρία Επαγγελματικά Λύκεια, δύο πρωινά και ένα εσπερινό που μεταξύ των άλλων λειτουργούν την ειδικότητα "Υπάλληλος Διοίκησης και Οικονομικών Υπηρεσιών", η οποία χρειάζεται για τις εργαστηριακές της ανάγκες ένα εργαστήριο Πληροφορικής για συνολικά 15 ώρες το κάθε σχολείο. Έτσι θα χρειαζόμασταν τρία εργαστήρια Πληροφορικής τα οποία θα λειτουργούσαν για αυτή την ειδικότητα 15 ώρες το καθένα στο σύνολο των 35 ωρών ανά εβδομάδα των πρωινών σχολείων ή των 30 ωρών ανά εβδομάδα του εσπερινού σχολείου.
Η πρώτη έξυπνη σκέψη είναι να χρησιμοποιείται ένα εργαστήριο από κοινού με χρονοχρέωση για τα τρία σχολεία. Αν απλώσουμε τη σκέψη και στα υπόλοιπα εργαστήρια των υπόλοιπων ειδικοτήτων προκύπτει αυτό που υλοποιήθηκε το 1985 (ν. 1566/85):
η ίδρυση ενός ιδιαίτερου σχολείου που θα έχει μόνο εργαστήρια τα οποία θα φροντίζει συνετά να χρονοχρεώνει (διαθέτει) στα Τεχνικά Σχολεία της περιοχής του.
Έτσι ιδρύθηκε ο πετυχημένος θεσμός των Εργαστηριακών Κέντρων - Ε.Κ. (αρχικά ονομάστηκαν Σχολικά Ε.Κ. - Σ.Ε.Κ.) και πέτυχαν :
- Την μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του εργαστηριακού εξοπλισμού
- Την συντήρηση του εργαστηριακού εξοπλισμού, την φύλαξή του και την σταδιακή ανανέωσή του με άλλον πιο σύγχρονο
- Την διάθεση του και σε άλλες μονάδες εκτός από Επαγγελματικά Λύκεια όπως τα Δημόσια ΙΕΚ και ΣΕΚ, αλλά και για άλλες δράσεις (πχ επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε νέες τεχνολογίες).
- Την άνεση στα διάφορα Τεχνικά σχολεία να ασχοληθούν μόνο με τη διδασκαλία των Θεωρητικών μαθημάτων, αφού η εργαστηριακή εκπαίδευση - κατάρτιση των μαθητών - σπουδαστών είναι υποχρέωση των Ε.Κ.
Τα Ε.Κ. είναι ιδιαίτερα σχολεία αφού οι μαθητές τους προέρχονται από διάφορες σχολικές μονάδες, σε ίδια αλλά και διαφορετικά ωράρια και έτσι λειτουργούν συνολικά σε διευρυμένο ωράριο έως και 15 ώρες την ημέρα. Σε γενικές γραμμές εκτιμούμε ότι τα Ε.Κ. είναι ένας πετυχημένος θεσμός που βοήθησε και θα βοηθήσει την Τεχνική Εκπαίδευση.